กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
รายวิชาคณิตศาสตร์ ค33101 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 จำนวนเวลา 120 ชั่วโมง
คำอธิบายรายวิชา
ศึกษา ฝึกทักษะการคิดคำนวณ และแก้ปัญหาในสาระต่อไปนี้
ปริมาตรและพื้นที่ผิว การหาพื้นที่ผิวและปริมาตรของปริซึม ทรงกระบอก การหาปริมาตรของพีระมิด กรวย และทรงกลม การเปรียบเทียบหน่วยปริมาตร การแก้โจทย์ปัญหาเกี่ยวกับพื้นที่ผิวและปริมาตร
ระบบสมการเชิงเส้น สมการเชิงเส้นสองตัวแปร กราฟของสมการเชิงเส้นสองตัวแปร ระบบสมการเชิงเส้นสองตัวแปร การแก้ระบบสมการเชิงเส้นสองตัวแปร การแก้โจทย์ปัญหาเกี่ยวกับระบบสมการเชิงเส้นสองตัวแปร
ความคล้าย รูปที่คล้าย รูปสามเหลี่ยมที่คล้ายกัน สมบัติของรูปสามเหลี่ยมที่คล้ายกัน การนำไปใช้
กราฟ กราฟเส้นตรง กราฟเส้นตรงกับการนำไปใช้ กราฟอื่น ๆ
อสมการ คำตอบและกราฟแสดงคำตอบของอสมการเชิงเส้นตัวแปรเดียว การแก้อสมการเชิงเส้นตัวแปรเดียว การแก้โจทย์ปัญหาเกี่ยวกับอสมการเชิงเส้นตัวแปรเดียว
สถิติ การกำหนดประเด็น การเขียนข้อคำถาม การกำหนดวิธีการศึกษา และการเก็บรวบรวมข้อมูล การนำเสนอข้อมูล การหาค่ากลางของข้อมูล การเลือกใช้ค่ากลางของข้อมูลการอ่าน การแปลความหมาย และการวิเคราะห์ข้อมูล การใช้ข้อมูลสารสนเทศ
ความน่าจะเป็น การทดลองสุ่มและเหตุการณ์ การหาความน่าจะเป็นของเหตุการณ์ การนำไปใช้
การเสริมทักษะกระบวนการทางคณิตศาสตร์ การเสริมทักษะกระบวนการทางคณิตศาสตร์เกี่ยวกับทักษะกระบวนการ ตรีโกณ
โดยจัดประสบการณ์หรือสร้างสถานการณ์ที่ใกล้ตัวให้ผู้เรียนได้ศึกษาค้นคว้า ปฏิบัติจริง ทดลอง สรุป รายงาน เพื่อพัฒนาทักษะ/กระบวนการในการคิดคำนวณ การแก้ปัญหา การให้เหตุผล การสื่อความหมายทางคณิตศาสตร์และนำประสบการณ์ด้านความรู้ ความคิด ทักษะกระบวนการที่ได้ไปใช้ในการเรียนรู้สิ่งต่าง ๆ และใช้ในชีวิตประจำวันอย่างสร้างสรรค์ รวมทั้งเห็นคุณค่าและเจตคติที่ดีต่อคณิตศาสตร์ สามารถทำงานอย่างเป็นระบบ ระเบียบ รอบคอบ มีความผิดชอบ มีวิจารณญาณ และเชื่อมั่นในตนเอง การวัดผลและประเมินผลด้วยวิธีการหลากหลาย ตามสภาพความเป็นจริงของเนื้อหา และทักษะ/กระบวนการที่ต้องการวั
ค 2.1 ม.3/1 ม.3/2 ม.3/3 ม.3/4 ค 2.2 ม.3/1 ค 3.1 ม.3/1 ค 3.2 ม.3/1 ค 4.2 ม.3/1 ม.3/2 ม.3/3 ม.3/4 ม.3/5
แผนการจัดการเรียนรู้
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ค 33101 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3
หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เรื่อง พื้นที่ผิวและปริมาตร จำนวน 15 ชั่วโมง
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1.3 เรื่อง รูปเรขาคณิตสามมิติ (พีระมิด) จำนวน 1 ชั่วโมง
สาระที่ 3 : เรขาคณิต
สาระที่ 6 : ทักษะ/กระบวนการทางคณิตศาสตร์
มาตรฐานการเรียนรู้
ค 3.1 : อธิบายและวิเคราะห์รูปเรขาคณิตสองมิติและสามมิติได้
ค 6.2 : มีความสามารถในการให้เหตุผล
ค 6.4 : มีความสามารถในการเชื่อมโยงความรู้ต่าง ๆ ทางคณิตศาสตร์และเชื่อมโยงคณิตศาสตร์กับศาสตร์อื่น ๆ ได้
มาตรฐานการเรียนรู้ช่วงชั้น
ค 3.1.1 : อธิบายลักษณะและสมบัติของปริซึม พีระมิด ทรงกระบอก กรวย และทรงกลมได้
ค 6.2.1 : สามารถแสดงเหตุผลโดยการอ้างอิงความรู้ ข้อมูล หรือข้อเท็จจริง หรือสร้างแผนภาพ
ค 6.4.1 : เชื่อมโยงความรู้ต่าง ๆ ทางคณิตศาสตร์และเชื่อมโยงคณิตศาสตร์กับศาสตร์อื่น ๆ ได้
ผลการเรียนรู้
- บอกลักษณะและสมบัติของปริซึม พีระมิด ทรงกระบอก กรวย และทรงกลม ได้
1. สาระสำคัญ
รูปเรขาคณิตสามมิติที่มีฐานเป็นรูปเหลี่ยมใด ๆ มียอดแหลมที่ไม่อยู่บนระนาบเดียวกันกับฐาน และหน้าทุกหน้าเป็นรูปสามเหลี่ยมที่มีจุดยอดร่วมกันที่ยอดแหลมนั้น เรียกว่า พีระมิด
2. จุดประสงค์การเรียนรู้
2. 1 ด้านความรู้
- เมื่อกำหนดรูปพีระมิดให้ สามารถบอกลักษณะและสมบัติของพีระมิด ได้
2.2 ด้านทักษะ/กระบวนการ
- นักเรียนมีความสามารถในการเชื่อมโยงความรู้ต่าง ๆ ทางคณิตศาสตร์และเชื่อมโยงคณิตศาสตร์กับศาสตร์อื่น ๆ ได้
2.3 ด้านคุณลักษณะ
- นักเรียนทำงานเป็นระบบ รอบคอบ
3. สาระการเรียนรู้
พีระมิด
รูปเรขาคณิตสามมิติที่มีฐานเป็นรูปเหลี่ยมใด ๆ มียอดแหลมที่ไม่อยู่บนระนาบเดียวกันกับฐาน และหน้าทุกหน้าเป็นรูปสามเหลี่ยมที่มีจุดยอดร่วมกันที่ยอดแหลมนั้น เรียกว่า พีระมิด
4.การวิเคราะห์ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
หลักความพอประมาณ
1. ครูออกแบบและจัดกิจกรรมการเรียนรู้สอดคล้องกับหลักสูตร
2. ครูออกแบบและจัดกิจกรรมการเรียนรู้เหมาะสมกับความสามารถของผู้เรียน
3. เนื้อหาสาระในกิจกรรมการเรียนรู้เหมาะสมกับความสามารถของผู้เรียน
4.นักเรียนรู้ใช้หลักเศรษฐกิจพอเพียงในการดำเนินชีวิตประจำวัน และสามารถเขียนความสัมพันธ์ระหว่างวงกลมกับชีวิตประจำวันได้อย่างเหมาะสม
หลักความมีเหตุผล
1.จัดกิจกรรมการเรียนรู้สอดคล้องกับหลักสูตรและมาตรฐาน
2. ประเมินผลการเรียนรู้ตรงตามหลักสูตรและมาตรฐาน
3.นักเรียนสามารถเปรียบเทียบ เชื่อมโยง เรื่อง ปริมาตรกับการหาพื้นที่กับชีวิตประจำวันได้สมเหตุสมผล
หลักภูมิคุ้มกัน
1. วางแผนการจัดกิจกรรมอย่างเป็นขั้นตอน
2. จัดเตรียมวัสดุ อุปกรณ์และสถานที่จัดกิจกรรมการเรียนรู้ด้วยความรอบคอบระมัดระวัง
3. หาแนวทางป้องกันและแก้ไขปัญหาที่อาจจะเกิดขึ้นระหว่างจัดกิจกรรมการเรียนรู้
4. กำหนดเกณฑ์การประเมินชัดเจน
5. มีกิจกรรรมรองรับในกรณีการจัดกิจกรรมไม่เป็นไปตามแผนการจัดกิจกรรมที่กำหนด
6.นักเรียนใช้แนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงในการพอประมาณ มีเหตุผลในการแก้ปัญหา
ต่าง ๆ ในชีวิตประจำวัน เป็นปกตินิสัย
เงื่อนไขคุณธรรม
นักเรียนมีความรอบคอบ ทำงานเป็นระบบ วินัย และมีเจคติที่ดีต่อการเรียนการสอน
เงื่อนไขความรู้
1. รอบรู้เนื้อหาในสาระคณิตศาสตร์เรื่องปริมาตรและการหาพื้นที่
2. รอบรู้เทคนิควิธีที่หลากหลายในการแก้ปัญหาการหาปริมาตรและการหาพื้นที่
3.นักเรียนมีความรู้เรื่อง การหาปริมาตรและการหาพื้นที่ และนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันได้
4. กิจกรรมการเรียนการสอน
4.1 ทบทวนเกี่ยวกับรูปเรขาคณิตสามมิติ “ทรงกระบอก” โดยให้นักเรียนตอบคำถาม
ด้วยวาจา เช่น
- สิ่งรอบตัวของนักเรียนที่มีส่วนประกอบที่มีลักษณะเป็นทรงกระบอกได้แก่อะไรบ้าง
- ทรงกระบอก เมื่อคลี่ออก ประกอบด้วยรูปเรขาคณิตสองมิติ ชนิดใดบ้าง(ครูสุ่มให้นักเรียน 5-6 คน ตอบคำถาม)
4.2 แจ้งจุดประสงค์การเรียนรู้ให้นักเรียนทราบอย่างชัดเจนว่า เมื่อสิ้นสุดการเรียนในครั้งนี้ นักเรียนสามารถบอกลักษณะและสมบัติของพีระมิดได้ มีความสามารถในการเชื่อมโยงความรู้ต่าง ๆ ทางคณิตศาสตร์และเชื่อมโยงคณิตศาสตร์กับศาสตร์อื่น ๆ ได้ และ มีความรอบคอบในการทำงาน
4.3 นักเรียนเข้ากลุ่ม 5-6 คน คละความสามารถ (เก่ง ปานกลาง อ่อน) ตั้งชื่อกลุ่ม
แบ่งหน้าที่ความรับผิดชอบภายในกลุ่ม เช่น ประธาน รองประธาน เลขาฯ เป็นต้น
(อาจจะใช้กลุ่มเดิมจากการเรียนครั้งที่ผ่านมา)
4.4 นักเรียนและครูสนทนาเกี่ยวกับรูปเรขาคณิตสามมิติ “ พีระมิด “
4.4.1 ครูซักถามนักเรียนเกี่ยวกับพีระมิดที่พบเห็นในชีวิตประจำวัน เช่น
หลังคาบ้านและอาคารต่าง ๆ เป็นต้น
4.4.2 นักเรียนและครูสนทนาเกี่ยวกับลักษณะของพีระมิด จากแผนภูมิ ดังนี้
รูปเรขาคณิตสามมิติที่มีฐานเป็นรูปเหลี่ยมใด ๆ มียอดแหลมที่ไม่อยู่บนระนาบเดียวกัน
กับฐาน และหน้าทุกหน้าเป็นรูปสามเหลี่ยมที่มีจุดยอดร่วมกันที่ยอดแหลมนั้น เรียกว่า พีระมิด
4.4.3 นักเรียนพิจารณาภาพพีระมิดที่แสดงส่วนต่างๆของพีระมิด และการเรียกชื่อพีระมิด ดังนี้
4.4.4 ครูเพิ่มอธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกับพีระมิดที่นอกเหนือจากที่กล่าวมาแล้ว เช่นหลังคายอดโดมของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เป็นต้น
4.5 นักเรียนแต่ละกลุ่มปฏิบัติกิจกรรมการสำรวจพีระมิดจากใบงานกลุ่ม 3ขณะปฏิบัติกิจกรรม ครูเน้นผู้เรียนให้นักเรียนนำแนวพระราชดำริเกี่ยวกับเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้ในการปฏิบัติกิจกรรมกลุ่ม แล้วนำเสนอผลงานรายกลุ่ม ครูเพิ่มเติมในส่วนที่ยังไม่สมบูรณ์
4.6 นักเรียนและครูช่วยกันตรวจผลงานอีกครั้ง ประกาศ ชมเชยกลุ่มที่ได้คะแนนรวม
จากการปฏิบัติกิจกรรมสูงสุด
4.7 นักเรียนและครูสรุปเกี่ยวกับลักษณะและสมบัติของพีระมิด ว่ารูปเรขาคณิตสามมิติที่มีฐานเป็นรูปเหลี่ยมใด ๆ มียอดแหลมที่ไม่อยู่บนระนาบเดียวกันกับฐาน และหน้าทุกหน้าเป็นรูปสามเหลี่ยมที่มีจุดยอดร่วมกันที่ยอดแหลมนั้น เรียกว่า พีระมิด
4.8 นักเรียนทำแบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ ชุดที่ 3 ในเวลาที่เหลืออยู่หรือทำเป็นการบ้าน
4.9 มอบหมายภาระงานให้นักเรียนเตรียมวัสดุ อุปกรณ์ในการเรียนในครั้งต่อไป
5. สื่อ/แหล่งเรียนรู้
5.1 สื่อการเรียนการสอน
5.1.1 แผนภูมิแสดงลักษณะและสมบัติของพีระมิด
5.1.2 วัตถุที่มีลักษณะเป็นพีระมิด หรือภาพของพีระมิด
5.1.3 ใบงานกลุ่ม 3
5.1.4 แบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ ชุดที่ 3
5.2 แหล่งเรียนรู้
5.2.1 ห้องปฏิบัติการคณิตศาสตร์
5.2.2 ห้องสมุดโรงเรียน
6. การวัดผลประเมินผล
สิ่งที่ต้องการวัด | วิธีวัด | เครื่องมือวัด | เกณฑ์การประเมิน |
1. ด้านความรู้ - เมื่อกำหนดรูปปริซึมให้ สามารถบอกลักษณะและสมบัติของพีระมิด ได้ | - ตรวจผลงาน แบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ ชุดที่ 3 | - แบบฝึกทักษะคณิตศาสตร์ ชุดที่ 3 | ดี (3) คือ ได้คะแนน 20-25 คะแนน พอใช้ (2) คือ ได้คะแนน 15-119 คะแนน ต้องปรับปรุง (1) ได้คะแนนน้อยกว่า 15 คะแนน (ได้ระดับ 2 ขึ้นไปผ่านการประเมิน) |
2. ด้านทักษะ/กระบวนการทางคณิตศาสตร์ - การเชื่อมโยง | - ประเมินพฤติกรรมโดยการสังเกต สัมภาษณ์ | -แบบประเมิน ผลทักษะ/กระบวนการทางคณิตศาสตร์ | ดี (3) คือ ผ่าน 4-5 รายการ พอใช้ (2) คือ ผ่าน 3 รายการ ต้องปรับปรุง(1) คือ ผ่านต่ำกว่า 3 รายการ (ได้ระดับ 2 ขึ้นไปผ่านการประเมิน) |
3. ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ - การทำงานกลุ่ม | - ประเมินพฤติกรรมโดยการสังเกต สัมภาษณ์ | - แบบบันทึก การสังเกต พฤติกรรม | ผ่าน 3 รายการ อยู่ในระดับดี (3) ผ่าน 2 รายการ อยู่ในระดับพอใช้ (2) ผ่านน้อยกว่า 2 รายการ อยู่ในระดับ ต้องปรับปรุง(1) (ได้ระดับ 2 ขึ้นไปผ่านการประเมิน) |
